Hiri barneratzaile, aktibo eta osasungarriak | Ciudades inclusivas, activas y saludables
Maitane Aldanondok Harresiak Apurtuz– en aldizkariko 18. zenbakian Hiribiltzen-i buruz idatzi duen artikulua duzue hementxe irakurgai.
Aquí podéis leer el artículo sobre Hiribiltzen que Maitane Aldanondo ha escrito para el número 18 de la revista de Harresiak Apurtuz.
Atzo UEUk antolatutako Lurraldea & Hizkuntza – Oraina & Geroa III.jardunaldietan parte hartzeko aukera izan genuen. Ipuina dirudien arren (Orioko igelaren hitza ere izan zitekeen) kontakizuna izan da gurea, hiri antolamendurako planak hizkuntzaren ezagutza eta erabileran izan dezakeen eragin linguistikoa aztertzerakoan ikasitakoaren kontakizuna.
Orioko Udala Hiri Antolamenduko Plan Orokor (HAPO) berria ari da lantzen eta, lanketa horren barruan, Eragin Linguistikoaren Ebaluazioa (ELE) egin du, Gipuzkoako Foru Aldundiaren eta UEMAren babesarekin eta Elhuyar Aholkularitza eta guk osatutako laguntza teknikoarekin. Oraingoz atzoko aurkezpena uzten dizuet eskura, etorkizun labur batean piska bat sakontzeko astia aurkituko dudan esperantzarekin.
[slideshare id=61980499&doc=oriokohapoarenelea-160513095528]
Eguneratzea:
Imanol Azkue aurreratu zait eta gaur bertan argitaratu du Elhuyar komunitatearen webgunean lanari buruzko azalpen sakon eta argia. Beraz, bertara bideratuko zaituztet, ez bait dut nik hobeto azalduko.
Beti esan ohi dugu ez garela komunikatzaile onak: zertan ari garen ondo azaltzeko astirik ez dugula hartzen. Eta halaxe da. Gure datorren urterako asmo bat horixe izango da: gure lana azaldu eta zabaltzeko denbora gehiago hartzea. Baina hori 2016an izango da.
2015ean gugan konfidantza azaldu duzuen guztiok izan nahi zaituztegu gure postalean. Eta nola ez, mapa batean jarri (non bestela). Mila esker 2015ean zehar ibilbide hau egiteko aukera eman diguzuen guztioi. Ea 2016ak ere topaguneak eskaintzen dizkigun.
Zorionak eta Urte berri On!
Siempre decimos que no somos buenos comunicadores: no nos tomamos el tiempo suficiente para explicar nuestro trabajo. Uno de nuestros propósitos de año nuevo será precisamente ese: comunicar más y mejor. Pero eso será en 2016.
Hemos querido que todas las personas que habéis confiado en nosotros este año estuvierais en esta postal. Y os hemos incluido en nuestro mapa, dónde si no. Muchísimas gracias por hacernos posible este recorrido a lo largo de 2015. Esperamos que el año nuevo nos ofrezca nuevos puntos de encuentro.
¡Feliz Año Nuevo!
[googlemaps https://www.google.com/maps/d/embed?mid=zPx6oEo3eRqQ.kHrL2NuJKbbA width=”960″ height=”720″]
Donostiako Arkitektura Eskolako Berdintasun Batzordeak antolatutako “Eguneroko bizitzarako arkitektura eta hirigintza” jardunaldietan parte hartzeko aukera izan dugu.
Bertan genero ikuspegia plangintzan txertatzeari buruz ditugun bi esperientziak kontatu ditugu:
Ondorengo aurkezpenean ikus dezazue aurkezpena.
[slideshare id=55029970&doc=daget-generoikuspegiahapoan-biadibide-151112090817-lva1-app6891]
Hitzaldian aipatzen diren kontzeptuak hobeto ulertzeko bibliografia txiki bat prestatu genuen. Hementxe duzue eskura:
Irunen egindako txostena, berriz, lotura honetan eskura dezakezue:
Irungo HAPNaren Diagnostikoa, Ebaluazioa eta Egokitzapena Genero Ikuspegitik
Eta hemen gaztelaniaz:
Diagnóstico, Evaluación y Adecuación del PGOU de Irun en relación a la Igualdad de Mujeres y Hombres
Ahora que todavía mantenemos frescos los recuerdos del verano, nos gustaría compartir algunas reflexiones sobre la ciudad aprendidas en los distintos campings en los que hemos estado este verano, ciudades en miniatura (o no tan miniatura) en las que cada día el paisaje cambia , el barrio se reconstruye y la comunidad se regenera.
1- Los coches pierden protagonismo, ya que un camping es una ciudad esencialmente peatonal (que incluye bicicletas, patinetes, etc). El hecho de que las personas peatonas tengan prioridad es un hecho aceptado, interiorizado por la comunidad. Es algo sobre lo que no cabe duda. Esto hace que el ambiente sea el adecuado para que la vida ocurra, ya que sin tráfico rodado la seguridad, tanto real como percibida, aumenta.
2- En las calles de estas ciudades no existe segregación espacial según el nivel socio-económico de sus habitantes: junto a una autocaravana de lujo podemos encontrar una sencilla tienda de campaña.
3- Somos capaces de gestionar nuestra intimidad sin excesivas barreras. Cada habitante conoce los límites de su parcela sin necesidad de vallas y cada grupo es capaz de vivir su día a día a la vista del resto de la comunidad.
4- El trabajo productivo desaparece del mapa para dejarnos ver el trabajo reproductivo en todo su esplendor. Toda la comunidad participa y comparte su vida cotidiana: transportar agua, cocinar, colgar la ropa, acompañar a las niñas y niños a los servicios, mantener el campamento limpio,… Salvo excepciones, que siempre las hay, todas y todos participamos en los quehaceres del día a día, sin distinciones de género o edad. Además, el hecho de que estas tareas se realicen a la vista de la gente que nos rodea facilita la cooperación en el vecindario.
Cuando la vida ocurre en público, al descubierto, se facilita la interacción y la COMUNIDAD se fortalece. Una buena cohesión social, esencial para una vida plena, necesita los escenarios que la permitan. Para ello resulta primordial la construcción de calles seguras para los peatones y espacios (y equipamientos) públicos adecuados a las diversas necesidades de las personas que las utilizarán.
Oraindik oporren oroitzapenak fresko dauzkagula aprobetxatuz, hausnarketa bat partekatu nahi genuke zuekin, ea ados zaudeten eta denon artean sakontzeko gai garen. Udara honetan ere gure oporraldia kanpinean pasa dugu. Behin-behineko herrixka hauetan egunero aldatzen da paisaia, egunero eraikitzen da auzoa, egunero birsortzen da komunitatea.
1- Oinezko (eta bizikleta, patinete)-en hiria denez, autoek protagonismoa galtzen dute. Pertsonek lehentasuna izatea egoera onartua da, komunitateak barneratua. Ez dago horren inguruko zalantzarik. Honi esker sortzen da bizitza jazotzeko giro egokia, autorik ezean segurtasuna ia bermatuta baitago.
2- Ez da maila sozio-ekonomiko mailaren araberako segregaziorik sortzen herri hauetako kaleetan: luxozko autokarabana baten ondoan kanping denda xumeena aurki dezakegu.
3- Oztopo errealik gabe intimitatea kudeatzeko edo sentitzeko gai gara. Norberak garbi du non bukatzen den bere lurzatia, ez du hesirik jarri beharrik. Eta lurzati horretan bere familia bizitza garatzeko gai da, ingurukoen begibistan.
4- Lan produktiboa mapatik desagertzean, lan erreproduktiboa gelditzen da agerian. Komunitate osoak parte hartzen du eguneroko bizitzako “etxeko” lanetan: ura garraiatu, erropa eskegi, umeei komunera lagundu, kanpamendua txukun mantendu,… Salbuespenak salbu, guztiok parte hartzen dugu lan horietan: haur, heldu, gizon eta emakume. Errazagoa da, gainera, lan horiek auzokoekin batera egitea. Honek arazo berdinei erantzun bateratua ematen ere laguntzen du.
Bizitza BEGIBISTAN gertatzen denean elkarrekintza errazten da, KOMUNITATEA indartzen da. Agerian gelditzen dena bizitza bera da, funtsezkoa. Horregatik, gure herri eta hirietan pertsonen arteko harremanak erraztea egin-beharreko zerrendan lehen postuan jarri beharko genuke, oinezkoentzat kale seguruak eraikiz eta espazio eta ekipamendu publikoak pertsona ezberdinen beharretara egokituz.
Martxoak 8 dela eta Steilas sindikatuko Emakume Idazkaritzak hezkidetzari buruzko Unitate Didaktikoa eta Monografiko bat argitaratu ditu. Argitalpen honetarako prestatu genuen Patxi Galarraga eta neronek ondoko “Eskoletako kanpo espazioak eta hezkidetza”-ri buruzko artikulu hau. Bertan laburbildu nahi izan ditugu azken urteotan ezagutu ditugun zenbait esperientzia eta iaz Elgoibarko Kalamua Guraso Elkartearekin batera egindako elgoiBERDIN ekimena.
Con motivo del 8 de marzo, la Secretaría de la Mujer del sindicato Steilas ha publicado una Unidad Didáctica y un Monográfico sobre la coeducación. El artículo sobre los “Espacios exteriores de las escuelas y la coeducación” (sólo en euskara) es un compendio de distintas experiencias europeas y de la iniciativa elgoiBERDIN, llevada a cabo junto con la Kalamua Guraso Elkartea el año pasado.
Elhuyar Aholkularitzarekin batera garatu dugun Andoaingo kaleak denontzat BERDIN (=) partehartze prozesuaren erakusketa ikusgai duzue Bastero Kulturguneko erakusketa gelan joan zen ostiraletik eta hilabetez.
La exposición del proceso participativo de Andoaingo kaleak denontzat BERDIN (=) estará abierta al público hasta final de mes en la sala de exposiciones de Bastero Kulturgunea.
Gaur aurkeztu dugu Andoaingo kaleak denontzat BERDIN (=), genero ikuspegitik herrian hobetu beharreko puntuen mapa osatzeko prozesua. Ekimen honetan Elhuyar Aholkularitzarekin elkarlanean arituko gara eta Andoaingo Berdintasunerako II. Planeko ‘Herri Barneratzailea’-ri dagokion programaren barnean kokatzen da egitasmoa. 
Andoaingo elkarbizitza espazio publikoan nola ematen den aztertzeko lau ardatzetan zentratuko gara:
Horretarako bost bilera-tailer ezberdin antolatu ditugu. Bilera horietan, genero ikuspegitik hirigintza lantzeko bideei buruz hitz egingo dugu kolektibo ezberdinekin, ondoren Andoaingo kalee azterketa bat egiteko.
Informazio gehiagorako, Andoaingo Udalarekin harremanetan jarri, eta jarraitu ekimena facebook edo twitter bitartez.
Normalean generoari buruz hitzegiten dugun arren, espazio publikoari dagokionez generazioak ere garrantzi handia du. Generazio esaterakoan adin guztiei buruz ari gara, noski, generoa aipatzerakoan genero aniztasunaz ari garen bezalaxe. Horrela soilik uler dezakegulako guztion hiria edo Urbes for All.
Adin desberdinak, gaitasun desberdinak, pertzepzio desberdinak, behar desberdinak espazio-denbora berean: espazio publikoan.
Azken finean, espazio publikoa guztiona den heinean ahalik eta pertsona gehienen beharrei egokitu beharra du: guztion eskubidea da. Halere, oraindik mesede gisa ikusi ohi da desgaitu-fisikoentzat aparkalekuak jartzea eta luxuzkoa iruditzen zaigu familiei zuzuendutako aparkalekuak jartzea, Europako zenbait herrialdetan normalizatuta egon arren. Zer esanik ez arrapalei buruz: legeak malda zehatz eta helduleku bikoitzak behartu arren, oraindik orain, zenbait arrapala harriskuz beterik daude. Eta ez, bigarren heldulekua, hor behean gelditzen dena ez da soilik gurpildun aulkian doazen gutxi horientzat: jende baxua, haurrak eta jende helduarentzat ere balio dute.
Haur eta adinduentzat erosoa den hiria, guztiontzat da eroso. Onar ditzagun, beraz, diseinu unibertsalak eskaintzen dizkigun onurak.
Aurten ere Eusko Jaurlaritzak argitaratu du Irisgarritasun Planak egin eta eguneratzeko udalentzako diru laguntza deialdia. Aurtengo deialdiaren berriztapen nagusia Planek %75ko diru laguntza jasoko dutela da, aurreko urteetan %50rekin laguntzen zen bitartean (eta iaz %80 izan zelarik). Gainera degradatutako eremu deklaratuetan edo birgaitze integratukoetan kokatzen diren lanek %60ko diru-laguntza jaso ahal izango dute gehienez, ohizko %50aren ordez.
Diruz lagundu daitekeen irisgarritasun-aurrekontua, gehienez, eskatutako irisgarritasun-aurrekontuaren % 50 izango da. Irisgarritasun-planen edo haien eguneratzeen kasuan, berriz, % 75 izango da. Halaber, degradatutako eremu deklaratuetan edo birgaitze integratukoetan kokatzen diren lanek, eskatutako irisgarritasun-aurrekontuaren % 60ko diru-laguntza jaso ahal izango dute gehienez.
Irisgarritasun Plana eguneratu… zertarako?
Irisgarritasuna hobetzeko diru-laguntza bat eskatzen denean derrigorrezkoa da lan hori Irisgarritasun Planean agertzea. Horregatik, plana zaharkitua dagoelako edo eta behar berriak sortu direlako planean agertzen ez diren espazio edo eraikinetan, planaren eguneratzeak lan horiek aurrera eramateko diru-laguntzak lortzea ekar dezake.Planen eguneratzerako une bikaina da, beraz, irisgarritasuna bermatzeko hobekuntza-lanak egiteko asmoa duten Udalentzat.
Ikusi Aginduaren testua hemen.
2013ko deialdiaren ondorioz UrbesForAll-eko taldea Villabonako Irisgarritasun Planaren eguneratzearekin dihardugu. Aurreko plana 2001ekoa da eta Villabonak 13 urte hauetan izan dituen aldaketak begi bistakoak dira. Eguneratzeak azken urteetan sortu diren espazio publiko berriak eta aurreko planean agertu baina gauzatu ez zirenak izango ditu lehentasun gisa.
El Gobierno Vasco ha publicado hoy la Orden por la cual se establecen las subvenciones para la elaboración o actualización de Planes de Accesibilidad. La principal novedad de la convocatoria de este año es la dotación de un 75% en la realización o actualización de los Planes de Accesibilidad, cuando en años anteriores se subvencionaba en un 50% (aunque el año pasado fue del 80%). Además, las obras ubicadas dentro de las áreas declaradas como degradadas o en áreas de rehabilitación integrada podrán optar a una ayuda de hasta el 60%, en lugar del 50% del resto.
El presupuesto de accesibilidad subvencionable será como máximo el 50% del presupuesto de accesibilidad solicitado. Excepto para los planes de accesibilidad o sus actualizaciones que será el 75%. Así mismo las obras que se ubiquen dentro de las áreas declaradas como degradadas o dentro de áreas de rehabilitación integrada tendrán un máximo subvencionable del 60% del presupuesto de accesibilidad solicitado.
Actualizar el Plan de Accesibilidad… ¿para qué?
Para solicitar una subvención para una obra de mejora de la accesibilidad es necesario que dicha obra esté previamente contemplada en el Plan de Accesibilidad. Por lo que, en algunos casos al haberse quedado obsoleto, y en otros porque ha surgido la necesidad de realizar mejoras en ámbitos que no están recogidos en el Plan vigente, la actualización del Plan facilitaría la realización de dichas obras. La actualización de los planes supone una oportunidad inmejorable para optar a posteriores ayudas en la ejecución de obras incluidas en estos planes.
Ver el texto de la Orden.
Este año el equipo de UrbesForAll estamos realizando la actualización del Plan de Accesibilidad de Villabona. El anterior plan data de 2001 y los cambios en los espacios públicos de Villabona son evidentes. La actualización priorizará los itinerarios urbanos pendientes y los nuevos espacios creados, según la Normativa actualizada.